Hiểm Họa Từ Thuốc Giả, Thuốc Kém Chất Lượng và Thuốc Không Rõ Nguồn Gốc
Trước khi đi vào cách nhận biết, chúng ta cần hiểu rõ mức độ nguy hiểm:
Thuốc giả: Có thể không chứa hoạt chất, chứa sai hoạt chất, hoặc chứa hoạt chất không đủ hàm lượng, thậm chí chứa các chất độc hại.
Thuốc kém chất lượng: Chứa đúng hoạt chất nhưng không đạt tiêu chuẩn về hàm lượng, độ tinh khiết, hoặc các chỉ tiêu kỹ thuật khác do quy trình sản xuất, bảo quản sai quy cách.
Thuốc không rõ nguồn gốc: Không thể xác định được nhà sản xuất, nhà phân phối, điều kiện bảo quản không đảm bảo, tiềm ẩn nguy cơ là thuốc giả hoặc thuốc kém chất lượng.
Hậu quả của việc sử dụng các loại thuốc không rõ nguồn gốc xuất xứ và thuốc kém chất lượng:
- Không có tác dụng điều trị, làm lỡ thời điểm vàng chữa bệnh.
- Gây tác dụng phụ không mong muốn, dị ứng, ngộ độc.
- Góp phần làm gia tăng tình trạng kháng kháng sinh (nếu là kháng sinh giả/kém chất lượng).
- Gây thiệt hại kinh tế và làm suy giảm niềm tin vào hệ thống y tế.
Dấu Hiệu Giúp Phân Biệt Thuốc Giả, Thuốc Nghi Ngờ
Hãy trở thành người tiêu dùng thông thái và người kinh doanh có trách nhiệm bằng cách kiểm tra kỹ lưỡng các yếu tố sau:
1. Kiểm Tra Bao Bì, Nhãn Mác Bên Ngoài:
Chất lượng in ấn: Bao bì thuốc thật thường được in sắc nét, rõ ràng, màu sắc chuẩn, không bị lem nhem, mờ nhòe. Thuốc giả thường có chất lượng in kém, sai lỗi chính tả, font chữ khác lạ, màu sắc dại hoặc quá sặc sỡ.
Thông tin bắt buộc: Kiểm tra kỹ các thông tin quan trọng phải có: Tên thuốc, hoạt chất, hàm lượng, tên và địa chỉ nhà sản xuất/nhập khẩu, số đăng ký (SĐK hoặc SDK), số lô sản xuất (Số Lô/Lot No.), ngày sản xuất (NSX), hạn dùng (HD/HSD). Thông tin phải đầy đủ, rõ ràng, không có dấu hiệu tẩy xóa, sửa chữa.
Tem chống hàng giả: Quan sát kỹ tem (nếu có). Tem thật thường có độ tinh xảo cao, khó bóc, có thể có hiệu ứng đặc biệt (đổi màu, hiện chữ...) hoặc mã QR/mã cào để xác thực. Tem giả thường dễ bóc, in ấn sơ sài, không có hiệu ứng đặc biệt hoặc check mã không ra thông tin/ra thông tin sai lệch.
Niêm phong: Hộp thuốc, lọ thuốc phải có niêm phong nguyên vẹn, không có dấu hiệu bị mở ra rồi dán lại.
2. Kiểm Tra Bên Trong (Vỉ Thuốc, Lọ Thuốc, Tờ Hướng Dẫn)
Tờ hướng dẫn sử dụng: Thuốc thật có tờ hướng dẫn sử dụng với chất liệu giấy tốt, in ấn rõ ràng, nội dung đầy đủ, chi tiết theo quy định. Thuốc giả thường có tờ hướng dẫn sơ sài, giấy xấu, in mờ, sai lỗi chính tả.
Vỉ thuốc/Lọ thuốc: Chất liệu vỉ/lọ chắc chắn. Thông tin dập/in trên vỉ (tên thuốc, số lô, hạn dùng) phải sắc nét, trùng khớp với thông tin trên hộp. Nhãn dán trên lọ (nếu có) phải phẳng phiu, không dễ bong tróc.
3. Kiểm Tra Cảm Quan Viên Thuốc/Dạng Bào Chế
Màu sắc: Viên thuốc thật có màu sắc đồng nhất, đúng với mô tả. Thuốc giả có thể có màu loang lổ, khác lạ.
Hình dạng, kích thước: Viên thuốc thật thường đồng đều về kích thước, hình dạng, có thể có khắc chữ/logo sắc nét. Thuốc giả có thể bị méo mó, không đều, chữ khắc mờ nhòe.
Độ rắn chắc: Viên nén thật có độ cứng nhất định. Thuốc giả có thể quá mềm, dễ vỡ, bở.
Bên trong viên nang: Bột thuốc thật thường mịn, đồng nhất. Thuốc giả có thể bị vón cục, đổi màu, lượng bột không đều.
Siro/Dung dịch/Hỗn dịch: Quan sát độ trong, màu sắc, mùi vị (nếu được phép nếm theo hướng dẫn). Thuốc giả/kém chất lượng có thể bị vẩn đục, có cặn lạ, đổi màu, mùi vị khác thường.
4. Chú Ý Đến Nguồn Gốc và Giá Cả
Nguồn gốc: Cảnh giác cao độ với thuốc được bán trôi nổi trên mạng xã hội, các sàn thương mại điện tử không chuyên về dược phẩm, hoặc những nơi bán không có địa chỉ rõ ràng, không có dược sĩ phụ trách chuyên môn.
Giá cả: Thuốc có giá rẻ một cách bất thường so với mặt bằng chung là một dấu hiệu đáng ngờ rất lớn. Đừng vì ham rẻ mà mua phải hàng giả, hàng kém chất lượng.
Công Cụ Hỗ Trợ Kiểm Tra và Tầm Quan Trọng Của Việc Truy Xuất Nguồn Gốc
Ứng dụng Check Mã Vạch/QR Code: Có thể dùng để quét mã trên bao bì, tuy nhiên cần lưu ý mã vẫn có thể bị làm giả. Đây chỉ nên là một bước tham khảo.
Tra cứu Số Đăng Ký: Có thể tra cứu thông tin thuốc qua số đăng ký trên website của Cục Quản lý Dược (dav.gov.vn) để đối chiếu thông tin cơ bản.
Hỏi Dược Sĩ: Người có chuyên môn tại các nhà thuốc uy tín có thể hỗ trợ bạn nhận biết và tư vấn.
Những lưu ý khi Mua và Kinh Doanh Thuốc An Toàn: Lời Khuyên
Người tiêu dùng: Chỉ mua thuốc tại các nhà thuốc, quầy thuốc đạt chuẩn GPP, có dược sĩ tư vấn. Kiểm tra kỹ thuốc trước khi mua và giữ lại hóa đơn (nếu có).
Nhà thuốc/Quầy thuốc:
Chỉ nhập hàng từ các công ty phân phối dược phẩm uy tín, có đầy đủ giấy phép kinh doanh, chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dược.
Yêu cầu và lưu trữ đầy đủ hóa đơn, chứng từ hợp lệ cho từng lô hàng nhập về.
Thường xuyên cập nhật thông tin về các loại thuốc bị làm giả, thu hồi từ cơ quan quản lý.
Kiểm tra kỹ cảm quan lô hàng khi nhập kho.
Hiểu rõ những trăn trở và trách nhiệm của các nhà thuốc, quầy thuốc trong việc đảm bảo nguồn cung dược phẩm chất lượng, Giathuoctot.com được xây dựng với sứ mệnh trở thành nền tảng phân phối dược phẩm uy tín, minh bạch.
- Chỉ hợp tác với các nhà sản xuất, nhà phân phối dược phẩm uy tín, có đầy đủ giấy tờ pháp lý.
- Mọi sản phẩm phân phối qua nền tảng đều đảm bảo chính hãng, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng.
- Cung cấp đầy đủ hóa đơn, chứng từ điện tử hợp lệ cho từng đơn hàng, giúp nhà thuốc dễ dàng quản lý, lưu trữ và tuân thủ quy định.
Giathuoctot.com mong muốn đồng hành và chịu mọi rủi ro cùng nhà thuốc, quầy thuốc bằng sự tận tâm, cam kết và giàu tính nhân văn. Qua đó xây dựng môi trường kinh doanh dược phẩm lành mạnh, bền vững, đặt sức khỏe cộng đồng lên hàng đầu. Hãy lựa chọn nguồn hàng tin cậy, nói không với thuốc giả, thuốc không rõ nguồn gốc vì một ngành dược Việt Nam an toàn và phát triển.
